การนำหลักสูตรไปใช้📗

 🟡การนำหลักสูตรไปใช้🟡

ความหมายของการนำหลักสูตรไปใช้

การนำหลักสูตรไปใช้ซึ่งเป็นขั้นตอนที่นำหลักสูตรไปสู่การปฏิบัติงานที่มีขอบเขตกว้างขวาง ทำให้การให้ความหมายของคำว่าการนำหลักสูตรไปใช้แตกต่างกันออกไป นักการศึกษาหลายท่านได้แสดงความคิดเห็นหรือให้คำนิยามของคำว่าการนำหลักสูตรไปใช้ดังนี้

โบแชมป์ (Beauchamp, 1975 : 164) ได้ให้ความหมายของการนำหลักสูตรไปใช้ว่า การนำหลักสูตรไปใช้ หมายถึง การนำหลักสูตรไปปฏิบัติ โดยประกอบด้วยกระบวนการที่สำคัญที่สุดคือ       การแปลงหลักสูตรไปสู่การสอน การจัดสภาพแวดล้อมในโรงเรียนให้ครูได้พัฒนาการเรียนการสอน

สันต์ ธรรมบำรุง (2527:120) กล่าวว่า การนำหลักสูตรไปใช้หมายถึงการที่ผู้บริหารโรงเรียนและครูนำโครงการของหลักสูตรที่เป็นรูปเล่มนั้นไปปฏิบัติบังเกิดผล และรวมถึงการบริหารงานด้วยวิชาการของโรงเรียนเพื่ออำนวยความสะดวกให้ครูและนักเรียนสามารถสอนและเรียนได้อย่างมีประสิทธิภาพ

จันทรา (Chandra, 1977 : 1) ได้ให้ความหมายของการนำหลักสูตรไปใช้ว่าเป็นการทดลองใช้เนื้อหาวิชาวิธีการสอน เทคนิคการประเมิน การใช้อุปกรณ์การสอบแบบเรียนและทรัพยากรต่างๆ ให้เกิดประโยชน์แก่นักเรียน โดยมีครูและผู้ร่างหลักสูตรเป็นผู้ปัญหาแล้วหาคำตอบให้ได้จากการประเมินผล

รายงานการประชุมทางวิชาการเกี่ยวข้องกับการใช้หลักสูตรของประเทศในภูมิภาค (APEID, 1977 : 3) กล่าวว่า การนำหลักสูตรไปใช้มีความหมายครอบคลุมตั้งแต่การพัฒนาหลักสูตรไปจนถึงการอบรมครูผู้สอนให้เป็นผู้มีสมรรถนะที่จำเป็น พร้อมที่จะนำหลักสูตรไปใช้ให้ได้ผลตามเป้าหมายที่กำหนดไว้

ธำรง บัวศรี (2514 : 165) กล่าวว่า การนำหลักสูตรไปใช้ หมายถึง กระบวนการเรียนการสอนสำหรับสอนเป็นประจำทุกๆ วัน

สุมิตร คุณากร (2520 : 130) กล่าวว่า การนำหลักสูตรไปใช้เป็นกระบวนการที่ทำให้หลักสูตรกลายเป็นการปฏิบัติจริง และเป็นขั้นตอนหนึ่งในกระบวนการพัฒนาหลักสูตรและมีกิจกรรมที่จะกระทำได้ 3 ประการ คือ

1. การแปลงหลักสูตรไปสู่การสอน

2. การจัดปัจจัยและสภาพต่างๆ ภายในโรงเรียนให้บรรลุเป้าหมายของหลักสูตร

3. การสอนของครู

จากความหมายของการนำหลักสูตรไปใช้ ตามที่นักการศึกษาได้ให้ไว้ข้างต้น พอสรุปได้ว่า การนำหลักสูตรไปใช้ หมายถึง การดำเนินงานและกิจกรรมต่างๆ ในอันที่จะทำให้หลักสูตรที่สร้างขึ้นดำเนินไปสู่การปฏิบัติเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย นับแต่การเตรียมบุคลากร อาคาร สถานที่ วัสดุอุปกรณ์ สภาพแวดล้อม และการจัดการเรียนการสอนในโรงเรียน

 

บทบาทของบุคลากรในการนำหลักสูตรไปให้ใช้

1. ผู้บริหารโรงเรียน ให้การสนับสนุนการนำหลักสูตรไปใช้ให้เกิดประสิทธิภาพ ต้องมีความเข้าใจเกี่ยวกับหลักสูตร สามารถบริหารหลักสูตร

2. หัวหน้าหมวด ดำเนินการส่งเสริมการ ใช้หลักสูตรต้องมีความเข้าใจหลักสูตรในสาระที่ตนรับผิดชอบ และวางแผนดำเนินงานการ ใช้ระดับของตนเองได้อย่างเหมาะสม มีประสิทธิภาพ

3. ครูผู้สอน ในฐานะเป็นผู้ใช้หลักสูตรโดยตรงและโดยอ้อมคือเข้าร่วมพัฒนาหลักสูตรในระดับต่างๆ และเป็นผู้ติดตามการใช้หลักสูตรอย่างใกล้ชิด

 

หลักการที่สำคัญในการนำหลักสูตรไปใช้

1. จะต้องมีการวางแผนและเตรียมการ

2. จะต้องมีองค์คณะบุคคลทั้งส่วนกลางและส่วนท้องถิ่นทำหน้าที่ประสานงานกัน

3. ดำเนินการอย่างเป็นระบบ

4. คำนึงถึงปัจจัยที่จะช่วยในการนำหลักสูตรไปใช้

5. ครูเป็นบุคคลที่สำคัญที่สุด ดังนั้น ครูจะต้องได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่และจริงจัง

6. จัดตั้งให้มีหน่วยงานที่มีผู้เชี่ยวชาญพิเศษ เพื่อให้การสนับสนุนและพัฒนาครู

7. หน่วยงานและบุคคลในฝ่ายต่างๆ ต้องปฏิบัติหน้าที่อย่างเต็มความสามารถ

8. มีการติดตามและประเมินผลเป็นระยะ

 

งานที่เกี่ยวข้องกับการนำหลักสูตรไปใช้

1.การตรวจสอบลักษณะหลักสูตรจุดประสงค์ของการตรวจสอบหรือทบทวนหลักสูตรเพื่อต้องการทราบว่าหลักสูตรที่พัฒนาเสร็แล้วนั้นมีประสิทธิภาพมากน้อยเพียงใดเพื่อศึกษาหาวิธีการที่จะนำหลักสูตรไปใช้ปฏิบัติได้จริงตามเจตนารมณ์ของหลักสูตร รวมทั้งศึกษาองค์ประกอบและปัจขัยที่เกี่ยวข้องกับการใช้หลักสูตรและบริบททางสังคมอื่นๆ ที่เข้ามามีส่วนเกี่ยวข้องกับการใช้หลักสูตร

2.การวางแผนและทำโครงการศึกษานำร่องเป็นสิ่งที่จำเป็นจะตรวจสอบคุณภาพความเป็นไปได้ของหลักสูตรก่อนที่จะนำไปใช้จริง วิธีการนำหลักสูตรไปสู่การปฏิบัติประการแรกคือเลือกตัวแทนของกลุ่มเป้าหมายก่อนที่จะทำการใช้หลักสูตร จากนั้นแปลงหลักสูตรสู่กระบวนการเรียนการสอน พัฒนาวัสดุหลักสูตรเตรียมบุคลากรให้มีความพร้อมในการใช้หลักสูตร จัดหาแหล่งบริการสนับสนุนการใช้หลักสูตรงบประมาณ จัดสิ่งแวดล้อมที่จะสนับสนุนการสอน

3.การประเมินโครงการศึกษานำร่องอาจจะกระทำได้หลายรูปแบบ เช่น การประเมินผลการเรียนจากผู้เรียนโดยการ ประเมินแบบย่อยและการประเมินรวบยอดการประเมินหลักสูตรหรือประเมินทั้งระบบการใช้หลักสูตรและปรับแก้จากข้อค้นพบโดประชุมสัมมนากับผู้เชี่ยวชาญและผู้ที่เกี่ยวข้องกับการใช้หลักสูตร เพื่อนำความคิดเห็นบางส่วนมาปรับปรุงหลักสูตรให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้น

4.การประชาสัมพันธ์หลักสูตรการประชาสัมพันธ์ไม่ใช่ว่าจะมาเริ่มตอนจัดทำหลักสูตรด้นแบบเสร็จแล้วแต่ควรเริ่มต้นตั้งแต่มีแผนการที่จะเปลี่ยนแปลงปรับปรุงหลักสูตรโดยให้ผู้ที่เกี่ยวข้องได้ทราบเป็นระยะว่าได้มีการดำเนินการไปแล้วแต่ไหนเพียงใด ซึ่งการประชาสัมพันธ์อาจทำได้หลายรูปแบบ เช่น การออกเอกสารสิ่งพิมพ์ การใช้สื่อสารมวลชน

5.การเตรี ยมบุคลากรที่เกี่ยวข้องการอบรมครู ผู้บริหาร และผู้ที่เกี่ยวข้องกับการใช้หลักสูตรต้องคำนึงถึงและต้องกระทำอย่างรอบคอบนับแต่ขั้นเตรียมการสำรวจข้อมูลเบื้องต้นที่นำมาใช้ในการวางแผน และวิธีการฝึกอบรมบุคลากร เช่นข้อมูลเกี่ยวกับสถาบันการใช้หลักสูตรซึ่งจะมีความแตกต่างของความพร้อมของการใช้หลักสูตร

 

ปัญหาการนำหลักสูตรไปใช้ในสถานศึกษา

หลักสูตรสถานศึกษาขั้นพื้นฐานพัฒนาจากหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช๒๕๕๑โดยมีจุดประสงค์เพื่อพัฒนาคุณภาพาของผู้เรียนให้เป็นคนเก่ง ดีมีความสุขมีสมรรถนะของผู้เรียนในศตวรรษที่ 21โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นการเพิ่มศักยภาพของผู้เรียนให้สูงขึ้นสามารถดำรงชีวิตกับผู้อื่นอย่างมีความสุขบนพื้นฐานของความเป็นไทยและความเป็นสากลรวมทั้งมีความสามารถในการประกอบอาชีพ หรือการศึกษาต่อตามความถนัด

ความสนใจ และความสามารถของแต่ละบุคคล

ผลจากการวิเคราะห์ปัญหาการนำหลักสูตรไปใช้ในสถานศึกษามีดังนี้

1.ด้านหลักสูตร

-องค์ประกอบของหลักสูตรมีไม่ครบถ้วน การจัดทำหลักสูตรขาดการวิเคราะห์ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียไม่มีส่วนในการจัดการจัดทำหลักสูตร

แนวทางแก้ไขและพัฒนาหลักสูตร ด้านหลักสูตร

- ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายควรมีส่วนร่วมในการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษาให้มากขึ้น เพื่อเป็นการระดมสมองระหว่างผู้บริหาร ครู และชุมชน ในการจัดทำหลักสูตรให้มีประสิทธิภาพและสัมฤทธิ์ผล และควรมีการติดตามประเมินผลการจัดทำหลักสูตรอย่างเป็นระบบ

2.ด้านครูผู้สอน

- ครูขาดความตระหนัก เจตคติ ขาดการทำความเข้าใจเกี่ยวกับจุดมุ่งหมายและโครงสร้างของหลักสูตร

- ขาดเทคนิค วิธีการกระตุ้นให้ผู้เรียนมีความพร้อมและสนใจในการเรียน

- ขาดการเตรียมการสอนด้วยการเขียนแผน

แนวทางแก้ไขและพัฒนาหลักสูตร ด้านครูผู้สอน

-ควรปรับปรุงเรื่องการทำความเข้าใจเกี่ยวกับจุดมุ่งหมายและโครงสร้างหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 ความสามารถในการทำวิจัยในชั้นเรียนของครูผู้สอน และการปรับกระบวนทัศน์ของครูผู้สอนเกี่ยวกับการเรียนรู้ใหม่ให้ทันต่อเหตุการณ์ ครูควรให้เวลากับการพัฒนาตนเอง ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องควรมีส่วนร่วมในการพัฒนาครู เช่น อบรมสัมมนา ศึกษาดูงาน ศึกษาค้นคว้าคว้าความรู้ใหม่ๆให้ทันต่อการเปลี่ยนแปลงในยุคโลกาภิวัตน์

3.ด้านสื่อการเรียนการสอน

- ขาดสื่อเทคโนโลยีที่ใช้ในการเรียนการสอน

- ขาดวัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในการเรียนการสอนเช่น เครื่องดนตรีไทย พื้นบ้าน สากล

แนวทางแก้ไขและพัฒนาหลักสูตรด้านสื่อการเรียนการสอน

-ครูผู้สอนต้องมีการเตรียมความพร้อมในการจัดหาสื่อให้สอดคล้องกับเนื้อหาที่เรียน มีการเตรียมสื่อ เทคโนโลยีที่หลากหลาย

4.ด้านการจัดการเรียนการสอน

- ขาดการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนและวิธีการที่หลากหลาย เช่น การเรียนรู้จากโครงงาน การเรียนรู้จากธรรมชาติ การเรียนรู้แบบปฏิบัติจริง

แนวทางแก้ไขและพัฒนาหลักสูตรด้านการจัดการเรียนการสอน

-ครูควรพัฒนาการจัดการเรียนรู้ให้สนองต่อความต้องการของผู้เรียน ควรจัดสัมมนาครูโรงเรียนในสังกัด

เพื่อให้ทุกโรงเรียนมีโอกาสแลกเปลี่ยนประสบการณ์การเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ออกแบบและพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้ถือว่าเป็นสิ่งที่ครูผู้สอนพึงตระหนักและให้ความสำคัญ เพระจะส่งผลดีต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ สนองต่อความต้องการของผู้เรียนอย่างแท้จริง

อ้างอิง

ฉัตรดนัย ศรีสา.สืบค้นเมื่อ 14 สิงหาคม 2564,จากเว็บไซต์GotoKnow

https://www.slideshare.net/DuangdenSandee/ss-97663635

 DuangdenSandee.สืบค้นเมื่อ 14 สิงหาคม 2564,จากเว็บไซต์ออนไลน์

https://www.gotoknow.org/posts/614845

คำถามทบทวน

ปรนัย
1. การปรับปรุงหลักสูตรให้สอดคล้องกับสภาพของท้องถิ่น ตรงกับขั้นตอนใดในการนำหลักสูตรไปใช้
ก.ขั้นดำเนินการใช้หลักสูตร
ข.ขั้นเตรียมการใช้หลักสูตร
ค.การประชาสัมพันธ์หลักสูตร
ง.ขั้นติดตามและประเมินผลการใช้หลักสูตร
จ.ขั้นดำเนินการใช้หลักสูตรและประเมินผลการใช้หลักสูตร
ตอบ ก.ขั้นดำเนินการใช้หลักสูตร
2.ข้อใดไม่ใช้ขั้นตอนในการนำหลักสูตรไปใช้
ก.ขั้นดำเนินการใช้หลักสูตร
ข.ขั้นเตรียมการใช้หลักสูตร
ค.การประชาสัมพันธ์หลักสูตร
ง.ขั้นติดตาม
จ.ประเมินผลการใช้หลักสูตร
ตอบ ค.การประชาสัมพันธ์หลักสูตร
3.ข้อใดกล่าวถูกต้องเกี่ยวกับบทบาทในการนำหลักสูตรไปใช้
ก.ครูผู้สอนมีบทบาทในการนำหลักสูตรไปใช้เท่านั้น
ข.หน่วยงานส่วนกลางไม่มีบทบาทสำคัญในการใช้หลักสูตร
ค.หน่วยงานส่วนท้องถิ่นไม่มีบทบาทในการนำหลักสูตรไปใช้
ง.ใช้หลักสูตรโดยมีหน่วยงานส่วนท้องถิ่น
จ.ใช้หลักสูตรโดยมีหน่วยงานส่วนท้องถิ่นมีบทบาทสำคัญในการให้การสนับสนุน
ตอบ จ.ใช้หลักสูตรโดยมีหน่วยงานส่วนท้องถิ่นมีบทบาทสำคัญในการให้การสนับสนุน
4.ข้อใดกล่าวถูกต้องที่สุดเกี่ยวกับหลักการที่สำคัญในการนำหลักสูตรไปใช้
ก.ครูต้องได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่ และจริงจัง
ข.องประเมินโครงการศึกษาและนำร่อง
ค.ต้องตรวจสอบลักษณะของหลักสูตร
ง.องประเมินโครงการศึกษา
จ.ต้องเตรียมบุคคลากรที่เกี่ยวข้อง
ตอบ ก.ครูต้องได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่ และจริงจัง
5.การนำหลักสูตรไปใช้ “การแปลงหลักสูตรไปสู่การสอน การจัดสภาพแวดล้อมภายในโรงเรียน” ร่างโดยบุคคลใด
ก.สันต์
ข.สุมิตร คุณานุกร
ค.โปแชมป์
ง.ทาบา
จ.สงัด อุทรานันทร์
ตอบ ค.โปแชมป์
6.ข้อใดสำคัญที่สุดสำหรับบทบาทที่เกี่ยวข้องกับทุกฝ่าย ทุกหน่วยงาน ของการนำหลักสูตรไปใช้
ก.เรียบเรียงข้อมูลและการวัดผล
ข.เรียบเรียงข้อมูล
ค.สังเกต
ง.ติดตามและประเมินผล
จ.การวัดผล
ตอบ ง.ติดตามและประเมินผล
7.บุคลากรใดที่สำคัญที่สุดในการนำหลักสูตรไปใช้
ก.ครูผู้สอน
ข.ผู้บริหาร
ค.หัวหน้าสาขาวิชา
ง.หัวหน้าหมวดวิชา
จ.ถูกทุกข้อ
ตอบ จ.ถูกทุกข้อ
8.ข้อใดคือความหมายของการนำหลักสูตรไปใช้
ก.การจัดการเรียนการสอนเพื่อตรวจสอบคุณภาพของผู้เรียน
ข.การดำเนินงานและกิจกรรมต่างๆ ที่จะทำให้หลักสูตรที่สร้างขึ้นดำเนินไปสู่การปฏิบัติเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย
ค.การจัดการเรียนการสอนเพื่อตรวจสอบคุณภาพของผู้สอน
ง.การเปลี่ยนแปลงปรับปรุงหลักสูตรอันเดิมให้ดียิ่งขึ้นเพื่อนำไปใช้
จ.หลักสูตรที่สร้างขึ้นไม่สามารถดำเนินไปสู่การปฏิบัติเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย
ตอบ ข.การดำเนินงานและกิจกรรมต่างๆ ที่จะทำให้หลักสูตรที่สร้างขึ้นดำเนินไปสู่การปฏิบัติเพื่อให้บรรลุเป้าหมาย
9.ข้อใดไม่ใช้ปัญหาในการพัฒนาหลักสูตรไทย
ก.ปัญหาหลักสูตรในการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ข.ปัญหาหลักสูตรในการศึกษาเด็กพิการ
ค.ปัญหาหลักสูตรในการศึกษาปฐมวัย
ง.ปัญหาหลักสูตรในการศึกษาการอาชีวศึกษา
จ.ปัญหาหลักสูตรในการศึกษาอุดมศึกษา
ตอบ ข.ปัญหาหลักสูตรในการศึกษาเด็กพิการ
10.พรบ.การศึกษา พ.ศ. ใดที่เปิดโอกาสให้ชุมชนมีส่วนร่วมในการจัดทำหลักสูตร
ก.พ.ศ. 2543
ข.พ.ศ. 2544
ค.พ.ศ. 2545
ง.พ.ศ. 2546
จ.พ.ศ. 2542
ตอบ จ.พ.ศ. 2542
 

อัตนัย
1.บทบาทของบุคลากรในการนำหลักสูตรไปใช้มีใครบ้าง
ตอบ 1.ผู้บริหารโรงเรียน
2.หัวหน้าหมวดวิชาหรือสาขาวิชา
3.ครูผู้สอน

2. บทบาทของหน่วยงานส่วนกลางและส่วนท้องถิ่นในการนำหลักสูตรไปใช้มีอะไรบ้าง
ตอบ 1.การใช้หลักสูตรโดยหน่วยงานส่วนกลางที่มีบทบาทเต็มที่
2.การใช้หลักสูตรโดยให้โรงเรียนมีบทบาทเต็มที่3.การใช้หลักสูตรโดยให้หน่วยงานส่วนกลางมีบทบาทเป็นส่วนใหญ่ และมีหน่วยงานท้องถิ่นเป็นผู้ให้ความช่วยเหลือ

4.ใช้หลักสูตรโดยให้หน่วยงานส่วนท้องถิ่นมีบทบาทสำคัญ และหน่วยงานส่วนกลางเป็นผู้ให้การสนับสนุน

3.ขั้นติดตามและประเมินผลมีอะไรบ้าง
ตอบ – การนิเทศและการใช้หลักสูตรในโรงเรียน
- การติดตามและประเมินผลการใช้หลักสูตร

4.ขั้นการเตรียมการใช้หลักสูตรมีอะไรบ้าง
ตอบ - การตรวจสอบลักษณะหลักสูตร
- การวางแผนและการทำโครงการศึกษานำร่อง
- การประเมินโครงการศึกษานำร่อง
- การประชาสัมพันธ์หลักสูตร
- การเตรียมบุคลากรที่เกี่ยวข้อง

5.หลักการที่สำคัญในการนำหลักสูตรไปใช้มีอะไรบ้าง
ตอบ 1. จะต้องมีการวางแผนและเตรียมการ
2. จะต้องมีองค์คณะบุคคลทั้งส่วนกลางและส่วนท้องถิ่นทำหน้าที่ประสานงานกัน
3. ดำเนินการอย่างเป็นระบบ
4. คำนึงถึงปัจจัยที่จะช่วยในการนำหลักสูตรไปใช้
5. ครูเป็นบุคคลที่สำคัญที่สุด ดังนั้น ครูจะต้องได้รับการพัฒนาอย่างเต็มที่และจริงจัง
6. จัดตั้งให้มีหน่วยงานที่มีผู้เชี่ยวชาญพิเศษ เพื่อให้การสนับสนุนและพัฒนาครู
7. หน่วยงานและบุคคลในฝ่ายต่างๆ ต้องปฏิบัติหน้าที่อย่างเต็มความสามารถ
8. มีการติดตามและประเมินผลเป็นระยะๆ